Gezondheid en veiligheid in Portugal

Portugal is een veilig land, maar in toeristische steden zoals Lissabon, Porto en Faro komen zakkenrollers voor. Vooral in drukke gebieden zoals metro’s, treinstations, markten en populaire trekpleisters zoals de tram 28 in Lissabon moet je extra opletten. Draag waardevolle spullen dicht op je lichaam en gebruik een anti-diefstal tas of een money belt. Wees voorzichtig met het gebruik van smartphones op drukke plekken en laat je spullen niet onbeheerd achter op terrassen of stranden. In het geval van diefstal kun je aangifte doen bij de lokale politie of de toeristenpolitie, die in grote steden beschikbaar is.

Het verkeer in Portugal kan hectisch zijn, vooral in steden zoals Lissabon en Porto, waar automobilisten weinig rekening houden met voetgangers. Op zebrapaden stoppen auto’s niet altijd, dus steek alleen over als het echt veilig is. Wegen in bergachtige gebieden en op de eilanden Madeira en de Azoren kunnen smal en steil zijn. Bij het huren van een auto is het belangrijk om voorzichtig te rijden, vooral op onbekende wegen. Het openbaar vervoer, zoals treinen en metro’s, is een veilig en betrouwbaar alternatief als je niet zelf wilt rijden.

In de zomermaanden, vooral tussen juni en september, komen in droge gebieden zoals de Algarve, de Alentejo en de binnenlanden van Centraal-Portugal regelmatig bosbranden voor. Hoge temperaturen en harde wind kunnen branden snel verspreiden. Volg altijd de lokale waarschuwingen en vermijd risicogebieden tijdens extreme hitte. In natuurgebieden is het verboden om open vuur te maken en wordt afgeraden om te roken of afval achter te laten dat brandgevaar kan veroorzaken. Als je op vakantie bent in een gebied waar een bosbrand uitbreekt, volg dan de instructies van de autoriteiten en verlaat het gebied zo snel mogelijk als dat wordt geadviseerd.

Portugal heeft een warm klimaat, vooral in de zomermaanden waarin temperaturen boven de 35 graden kunnen uitkomen. Dit geldt vooral voor het binnenland en de zuidelijke regio’s zoals de Alentejo en de Algarve. Het is belangrijk om voldoende water te drinken, je huid goed te beschermen met zonnebrandcrème en een hoed of pet te dragen. Vermijd langdurige blootstelling aan de zon tussen 12:00 en 16:00 uur en zoek op tijd de schaduw op. Hitte-uitputting of zonnesteek kan een risico zijn, vooral voor jonge kinderen en ouderen. Let op symptomen zoals duizeligheid, misselijkheid en vermoeidheid, en zoek medische hulp als nodig.

Het kraanwater in Portugal is over het algemeen veilig om te drinken, maar in sommige regio’s heeft het een sterke chloor- of minerale smaak. Dit geldt vooral voor oudere gebouwen of kleine dorpen waar leidingen nog verouderd kunnen zijn. In hotels en restaurants wordt meestal flessenwater aangeboden, en veel toeristen geven hier de voorkeur aan. In de Algarve en op de eilanden Madeira en de Azoren kan het water iets zouter smaken vanwege de natuurlijke samenstelling. Als je een gevoelige maag hebt of niet gewend bent aan de smaak, is flessenwater een goede optie.

Portugal heeft een prachtige kustlijn, maar de Atlantische Oceaan kan verraderlijk zijn vanwege sterke stromingen en hoge golven. Op stranden worden waarschuwingsvlaggen gebruikt: een groene vlag betekent veilig zwemmen, een gele vlag betekent voorzichtig zijn en een rode vlag betekent dat zwemmen verboden is. Vooral aan de westkust en de Algarve kunnen gevaarlijke onderstromen voorkomen. Zwem daarom alleen op bewaakte stranden en let goed op kinderen in het water. Ook in zwembaden is voorzichtigheid geboden, aangezien niet alle hotels en resorts een badmeester hebben.

De publieke gezondheidszorg in Portugal wordt beheerd door het Serviço Nacional de Saúde (SNS) en biedt basiszorg aan inwoners en EU-burgers met een EHIC-kaart (Europese zorgpas). Deze zorg is betaalbaar, maar niet altijd gratis; patiënten betalen een kleine vergoeding voor consulten en behandelingen, afhankelijk van de medische noodzaak.

SNS-ziekenhuizen en gezondheidscentra (centros de saúde) bevinden zich in heel Portugal, maar de kwaliteit en wachttijden kunnen variëren. In stedelijke gebieden zoals Lissabon en Porto zijn de voorzieningen goed, maar in landelijke regio’s kan toegang tot medische zorg beperkter zijn. Wachttijden voor niet-dringende behandelingen en specialistische zorg kunnen lang zijn, waardoor sommige patiënten kiezen voor privézorg.

Spoedeisende medische hulp in SNS-ziekenhuizen is goed geregeld en 24/7 beschikbaar. Voor toeristen en tijdelijke bezoekers is het raadzaam om altijd een EHIC-kaart en identiteitsbewijs bij zich te hebben om toegang te krijgen tot publieke medische diensten tegen gereduceerde kosten.

Portugal heeft een breed aanbod aan privéklinieken en privéziekenhuizen, vooral in grote steden en toeristische gebieden. Bekende zorggroepen zoals CUF, Lusíadas en Hospital da Luz bieden hoogwaardige medische zorg met moderne faciliteiten en korte wachttijden. Privéklinieken zijn populair bij expats, toeristen en inwoners die snelle en gespecialiseerde behandelingen willen. De kosten zijn echter hoger dan in de publieke zorg.

Een consult bij een specialist in een privékliniek kost gemiddeld € 50,- tot € 100,-, terwijl uitgebreidere behandelingen en operaties aanzienlijk duurder kunnen zijn. De meeste privéklinieken accepteren internationale ziektekostenverzekeringen, maar het is verstandig vooraf te controleren of je verzekering de kosten dekt. Niet-noodzakelijke behandelingen moeten meestal direct worden betaald, terwijl spoedeisende hulp via een garantie van de verzekering kan verlopen.

Engelssprekend medisch personeel is in veel privéklinieken aanwezig, wat een voordeel is voor buitenlandse reizigers. Voor wie snelle zorg wil en bereid is extra te betalen, is de privégezondheidszorg in Portugal een uitstekende optie.

Apotheken (farmácias) zijn overal in Portugal te vinden en spelen een belangrijke rol in de gezondheidszorg. Ze zijn te herkennen aan een groen kruis en bieden zowel medicijnen op recept als zelfzorgmedicatie. Apotheekpersoneel is goed opgeleid en kan advies geven over kleine gezondheidsproblemen zoals verkoudheid, hoofdpijn of allergieën.

De meeste apotheken zijn geopend van 9:00 tot 19:00 uur, met een middagpauze tussen 13:00 en 15:00 uur. In grotere steden zijn er 24-uurs apotheken (farmácias de serviço) die volgens een roulatiesysteem open blijven voor noodgevallen.

Medicijnen zijn over het algemeen goedkoper dan in Nederland en België, en bepaalde medicijnen die elders alleen op recept verkrijgbaar zijn, kunnen hier zonder recept worden gekocht. Voor reizigers die specifieke medicatie nodig hebben, is het handig om de internationale naam van het medicijn mee te nemen, aangezien sommige merkbenamingen verschillen per land.

De medische kosten in Portugal zijn lager dan in veel andere West-Europese landen, maar ze kunnen alsnog oplopen, vooral bij privézorg. EU-burgers met een EHIC-kaart (Europese zorgpas) kunnen gebruikmaken van de publieke gezondheidszorg tegen gereduceerde tarieven, maar dit dekt geen privéklinieken of niet-medisch noodzakelijke behandelingen.

Voor toeristen is een reisverzekering met medische dekking sterk aanbevolen, vooral als je privézorg wilt gebruiken. Niet-EU-reizigers moeten alle medische kosten zelf betalen, tenzij ze verzekerd zijn. Het is verstandig om vooraf te controleren of de verzekering spoedeisende hulp, ziekenhuisopnames en repatriëring naar het thuisland dekt. In noodgevallen kan de rekening direct bij de verzekering worden ingediend, maar bij minder dringende behandelingen moet vaak eerst zelf worden betaald en later een declaratie worden ingediend.